Przedsiębiorstwo energetyczne Ueberlandwerk cz. 10 - lata 30.

  Od 1929 roku elektrownia parowa w Marienwerder przestała spełniać swoją pierwotną rolę - została elektrownią rezerwową. Dostawa prądu pochodziła w przeważającej części z elektrowni Ostpreussenwerk Aktiengesellschaft Königsberg in Preussen w Elbing (Elbląg), częściowo z własnych zakładów produkcyjnych w Marienwerder i w Rosenberg (od 1931 roku), jak również małych elektrowni wodnych w powiecie Rosenberg (Susz).

Przedsiębiorstwo mogło się nadal rozwijać mimo dużych politycznych i gospodarczych trudności. Pierwszego stycznia 1931 roku w celu ujednolicenia gospodarki energetycznej na obszarze Regierungsbezirk Westpreussen (Okręg Rejencji Prus Zachodnich) przejęło zakład energetyczny w sąsiednim powiecie Rosenberg (Susz). Początkowo prywatny zakład pozyskał udziały pieniężne powiatu Marienwerder i Stuhm, jak również dzięki Preussischen Elektrizitäts - Aktiengesellschaft Berlin (Pruskiej Energetycznej spółce akcyjnej Berlin) uzyskał pozycje publiczno-prawną. 

W 1931 roku w skład rady nadzorczej wchodzili:

- Dr. inż. Robert Frank (Dyrektor generalny, prezes)

- Dr. Fritz Ulmer (zastępca prezesa, starosta 
w pow. Marienwerder)

źródło: "Bildband Stadt und Kreis Marienwerder Wpr."

- Erich Dyck (właściciel ziemski Paleschken, pow. Stuhm)

- Arthur Falk (przedsiębiorca)

- Fritz Goerdeler (burmistrz Marienwerder)

źródło: "Bildband Stadt und Kreis Marienwerder Wpr."

- Karl Görg (właściciel ziemski w Littschen - Licze)

- Walter Jaques (sekretarz)

- Herbert Kleine (starosta)

- Dr. Paul Meyer (burmistrz)

- Reinhard Neumann (właściciel ziemski)

- Ernst von Riesen (właściciel ziemski w Georgensdorf- Jurkowice)

- Wilhelm Römer (podsekretarz)

- Wilhelm Witt (właściciel ziemski z 
Kl. Nebrau - Nebrowo Małe)

źródło: "Bildband Stadt und Kreis Marienwerder Wpr."

- Dr. Alois Zimmer (starosta)

   W latach 1931/32 w przedsiębiorstwie pracowało 200 pracowników i robotników, kapitał spółki wynosił 6,5 miliona RM (prawie 3/4 kapitału zakładowego było w  posiadaniu Pruskiego Przedsiębiorstwa Państwowego). Wyprodukowano i pobrano 83 miliony kilowatogodzin. Zaopatrzono 140 000 mieszkańców i prawie 3 powiaty Marienwerder (Kwidzyn), Rosenberg (Susz) i Stuhm (Sztum) z dziewięcioma miastami. Zostało położonych 800 km linii wysokiego napięcia i postawiono 410 transformatorów do przetwarzania energii elektrycznej na napięcie użytkowe (prąd) 380 i 220 Volt, oprócz tego 9 miejskich i dużą ilość gminnych linii niskiego napięcia. Prąd elektryczny był stosowany we wszystkich powiatach nie tylko w celach oświetleniowych, lecz także jako źródło mocy, pomoc w gotowaniu i źródło ciepła, a w szczególności wykorzystywany w gospodarstwie rolnym i domowym. 

Rachunek kosztów opiewający na kwotę 21,75 Reichsmark

                                                  źródło: zbiory własne

Dokumenty firmowe adresowane do właścicielki

mleczarni Pani Diethelm z Rehhof (Ryjewo)

1930 rok

                                           źródło: zbiory własne

Dokument firmowy adresowany do właściciela gospody Stefana Kasubowskiego 

1931 rok

                                źródło: zbiory własne

Rachunek adresowany do właściciela gospody 

Stefana Kasubowskiego 

1931 rok

                                             źródło: zbiory własne

                               źródło: zbiory własne

Na rewersie niektórych rachunków były umieszczane ogólne warunki dostawy:

1. Płatność faktury powinna zostać dokonana natychmiast gotówką w Naszej kasie przy Post Str. 4  (bez dodatkowych kosztów) lub na rachunek jednego z Naszych kont bankowych. Jeżeli płatność nie zostanie dokonana niezwłocznie, kupujący jest w zwłoce bez przypomnienia. Odsetki, prowizje i opłaty są naliczane według stawek lokalnych banków. Zatrudnieni i pracownicy nie są uprawnieni do odbioru funduszy i papierów wartościowych.

2. Reklamacje rozpatrywane są tylko w przypadku kiedy są one wykonane w ciągu 8 dni od otrzymania towaru.

3. Pudełka i opakowania są wliczone w cenę nabycia, nie są zwrotne.

4. Wszystkie dostawy do momentu całkowitej zapłaty gotówkowej są naszą własnością.

5. Przesyłka jest na ryzyko kupującego. W przypadku uszkodzenia podczas transportu my nie odpowiadamy za to.

6. Na używane maszyny, urządzenia, części zamienne, gwarancja nie jest wliczona w cenę.

7. Ponadto, ustne umowy są ważne tylko wtedy, gdy są potwierdzone pisemnie przez nas.

8. Miejscem wykonania dostawy i płatności jest miasto Marienwerder.  Okręg administracyjny Elbing (Elbląg)

Dokumenty z przedsiębiorstwa...

1931 rok

                                             źródło: zbiory własne

1931 rok

                                źródło: zbiory własne

1931 rok

                                     źródło: zbiory własne

Koperta firmowa adresowana do Alfreda Rasch, właściciela tartaku w Szumie

1932 rok

                                źródło: zbiory własne

Paragon z 1933 roku

Są na nim umieszczone adresy salonów sprzedaży:

Marienwerder - Marienburger Str. 36

Stuhm (Sztum) - Bahnhofstrasse 158

                                            źródło: zbiory własne

Carnifix - idealne do pieczenia i gotowania

(Carnifix jest to model kuchenki elektrycznej)

                                            źródło: zbiory własne

Z upływem lat zmieniała się szata graficzna 

rachunków i druków firmowych
Odbiorcą rachunku był dziekan Leo Neumann ze Sztumu
1935 rok

                                             źródło: zbiory własne

Odbiorcą tego rachunku był rolnik Franz Wisniewski

z Pulkowitz Kreis Stuhm (Pułkowice pow. Sztum)

Ciekawostką jest zmiana numeru 
w adresie z Poststrasse 4 na 7

Czyżby zmieniono lokalizację głównej siedziby firmy?

Całkiem możliwe, że została zmieniona numeracja co się często zdarzało na innych ulicach

Pomyłkę w druku można wykluczyć, inne źródła 

(np. książka tel. z 1942 r.) potwierdzają nowy numer

                                źródło: zbiory własne

Pokwitowanie wpłaty

                                 źródło: zbiory własne





c.d.n.