wtorek, 3 września 2013

Szkoły w Marienwerder cz.1 - Świadectwo szkolne





    Niedawno mieliśmy zakończenie roku szkolnego, a tu już rozpoczęcie nowego. Jak ten czas szybko leci.  Mój starszy syn przyniósł swoje pierwsze świadectwo szkolone (oczywiście bardzo dobre). Wówczas przypomniałem sobie, że w swoich zbiorach posiadam podobne świadectwo ucznia z Marienwerder. Początkowo planowałem pokazać Wam tylko sam dokument, ale gdy zauważyłem, że nie ma na nim pieczęci szkolnej i w nadruku brakuje nazwy szkoły, postanowiłem trochę szerzej podejść do tematu. A więc...




Świadectwo szkolne
Adolf Kochanski - uczeń II klasy
w czasie od jesieni 1939 do Świąt Wielkanocnych 1940

                        źródło: zbiory własne




Ciekawostką jest skala ocen i przedmioty: 

- zachowanie (1 bardzo dobry, 2 dobry, 3 zadowalający, 4 mierny, 5 naganny)
- aktywność, pracowitość, osiągnięcia w nauce (1 bardzo dobry, 2 dobry, 3 zadowalający, 4 wystarczający, 5 niedoskonały, 6 niedostateczny)

Powyższe oceny były podobne jak za moich czasów szkolnych tylko, że w odwrotnej konfiguracji. W Niemczech chyba do dnia dzisiejszego taka skala ocen jest aktualna. 

No to teraz sprawdźmy jak w szkole radził sobie Nasz Adolf :-)


Zachowanie: Bardzo Dobre
Aktywność: zadowalający
Pracowitość: zadowalający

Osiągnięcia w nauce:
- Niemiecki: wystarczający
- Liczenie (Rachowanie): wystarczający
- Rysunek: wystarczający
- Pisanie: zadowalający
- Muzyka: zadowalający
- Wychowanie Fizyczne: zadowalający

Obecność w szkole: opuścił 2 dni i ani razu się nie spóźnił.

Uwagi: Przepuszczony (otrzymał promocję do następnej klasy).



Podpis wychowawcy klasy:  Hennig    



Widzimy, że Nasz uczeń był przeciętnie uczącym się dzieckiem, który ani razu nie spóźnił się na lekcje. To się nazywa niemiecka dyscyplina.

   Wypadałoby jeszcze napisać, do jakiej szkoły uczęszczał Adolf Kochanski. Tak jak napisałem na samym początku, na świadectwie brakuje  pieczęci szkolnej i nadruku nazwy szkoły. Wtedy byśmy mieli czarno na białym, co to była za szkoła. Z drugiej zaś strony nie miałbym wtedy tyle frajdy z ustaleniem miejsca, z którego pochodzi powyższe świadectwo. Do rozszyfrowania zabrałem się w następujący sposób: treść świadectwa jednoznacznie informuje Nas, że była to szkoła podstawowa (Volksschule). Z książki adresowej z 1935 roku dowiadujemy się, że ludzie o nazwisku Kochanski mieszkali na Bergstrasse 8 (Klara - wdowa) oraz Bergstrasse 9 (Paul - malarz). Z dużym prawdopodobieństwem możemy stwierdzić, że byli spokrewnieni z małym Adolfem. Ulica Bergstrasse obecnie nazywa się Kręta. No i teraz pomyślmy, jakie w pobliżu znajdowały się szkoły podstawowe w tym czasie. Namyśl przychodzą mi trzy: Adolf Hitler-Schule, Katholische Volksschule i Friedrichschule. 

- Pierwsza: szkoła imienia Adolfa Hitlera znana też jako Schule Marienau, znajdowała się w osadzie podmiejskiej Marienau. W 1936 roku owa osada wraz ze szkołą została włączona do miasta. Po tym okresie ulica przy, której był umiejscowiony budynek szkolny nazywała się Königsberger Strasse (obecnie ul. Malborska, nieistniejąca już szkoła podstawowa nr 3). 


- Druga: to Katolicka Szkoła Podstawowa. Znajdowała się przy Herrenstrasse (obecnie ul. Słowiańska znana, jako szkoła podstawowa nr 1).

- Trzecia: Szkoła Fryderyka (Ewangelicka Szkoła Podstawowa Dla Chłopców). Była jedną z najstarszych szkół w mieście, w tym czasie ulica przy, której znajdowała się szkoła nazywała się Adolf Hitlerstrasse (obecnie ul. Batalionów Chłopskich, szkoła muzyczna).

Z racji tego, że Adolf Kochanski nosił polsko brzmiące nazwisko byłem przekonany, że szkoła, w której się uczył to Katholische Volksschule. Brakowało mi jednak konkretnego dowodu. Zacząłem ponownie przeglądać świadectwo, pomyślałem sobie, że może jeszcze znajdę tu małą podpowiedź. No i znalazłem, nazwisko wychowawcy klasy - Hennig. Niezwłocznie zacząłem wertować dostępne mi źródła, w których mogłem spodziewać się jakichkolwiek  informacji o nauczycielach i szkołach w przedwojennym Kwidzynie. W trzech opracowaniach odnalazłem nazwisko Hennig. Była to nauczycielka o imieniu Eleonora, nauczała w Szkole Fryderyka. 

No i wszystko jasne, Adolf Kochanski uczył się w Ewangelickiej Szkole Podstawowj Dla Chłopców - Friedrichschule.



Inne świadectwa szkolne ze Szkoły Fryderyka.
Na dole w powiększeniu jest podpis nauczycielki - Hennig. 

    źródło: "Stadt und Kreis Marienwerder Westpreussen"




Widok na szkołę sprzed 1933 roku.

                               źródło: "Stadt und Kreis Marienwerder Westpreussen"




Obecnie jest tu Państwowa Szkoła Muzyczna 
I stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego

                                źródło: zbiory własne




Więcej o Szkole Fryderyka  w następnych częściach...



c.d.n.




1 komentarz: