Pauline / Ida Schneider - historia, sklep pasmanteryjny

   Naprzeciwko  sklepu z kapeluszami Victorii Frank swój handel prowadziła Ida Schneider, w przedostatniej opowieści o rodzinie Frank widzieliśmy na fotografii odbicie lustrzane w witrynie sklepowej szyldu z napisem „Ida Schneider”.  Była ona kolejną kobietą prowadzącą działalność gospodarczą w Marienwerder. W odróżnieniu od Victorii sklep Idy funkcjonował znacznie dłużej, ale po kolei J

    Dnia 31.12.1852 w Gross Bandtken Wpr. (Bądki koło Kwidzyna) na świat przychodzi Pauline Florentine Goerke (Schneider), córka Ernsta Goerke i Lydii Kleinau. 

Gross Bandtken i okolice

                                źródło: zbiory prywatne

Była prawie najmłodsza z jedenaściorga rodzeństwa:

-    Julianna Ferdinande Goerke       (19.01.1840  – 14.04.1911)

-    Emilie Wilhelmina Goerke         (25.05.1841 – 1857)

-  Hermann Reinhold Goerke    (04.11.1842 – 06.07.1908) był      radnym w Marienwerder

-  Gustav Ernst Goerke  (12.02.1845 – 28.09.1918 w Marienwerder)

-   Ida Augustiene Goerke             (19.03.1847 – 14.05.1874)

-  Robert Friedriech Goerke        (18.04.1849 zmarł tuż po urodzeniu)

-   Rudolf Wilhelm Goerke     (18.04.1849 – 03.11.1903)

-   Emil Johanes Goerke         (11.04.1851 – 19.11.1899)

-   Ernst Hermann Goerke (11.04.1851 zmarł tuż po urodzeniu)

-   Mathilde Marie Goerke      (06.07.1855 – 19.12.1938)

   W tym miejscu należy napisać kilka słów o starszej siostrze o imieniu Ida. W roku 1867 Ida Goerke wyszła za maż za Friedriecha Schneidera (18.09.1843 – 09.05.1899). Razem zamieszkali w Garnseedorf (Gardejska wieś), czyli na południowo-zachodnich przedmieściach Garnsee (Gardeja), gdzie prowadzili gospodarstwo rolne. Nie zapominajmy, że w tamtych czasach Garnsee była dobrze rozwijającym się miastem.

Plan Garnsee i okolic

                     źródło: zbiory prywatne

Odbicie pieczęci magistratu Garnsee

1880 rok

                     źródło: zbiory prywatne

Ida Goerke i Friedriech Schneider mieli razem czwórkę dzieci:

-   Ernst Schneider          (10.01.1870 – 06.08.1928 samobójstwo)

-   Jadwiga Schneider      (10.01. 1871 – 06.07.1900)

- Max Schneider   (08.08.1872 – zaginął bez śladu) był absolwentem „Unteroffiziersschule” w Marienwerder, walczył pod Metz we Francji podczas I Wojny Światowej.

-   Robert Schneider        (1874 - zm. podczas porodu)

   Ida Goerke (Schneider) zmarła podczas porodu czwartego dziecka w dniu 14.05.1874 roku. Została pochowana na cmentarzu w Garnsee. Po roku wdowiec Friedriech Schneider ożenił się ponownie, tym razem ze swoją szwagierką Pauline Goerke (Schneider), która była o pięć lat młodszą siostrą pierwszej żony. Ślub odbył się w katedrze w Marienwerder, a wesele w Gross Ottlau (Otłowiec) 10 czerwca 1875 roku. Także zatoczyliśmy koło i powróciliśmy do Pauline, naszej głównej bohaterki. 

Pauline Schneider

źródło: http://familytreemaker.genealogy.com/users/k/e/l/Nathalie-Keller/index.html

Friedriech i Pauline mieli jeszcze dziewięcioro dzieci:

-  Paweł Schneider       (03.04.1876 – 05.05.1945)

-  Ida Schneider      (05.10.1877 – 02.03.1960) ostatnia właścicielka sklepu w Marienwerder 

- Emil Schneider  (04.04.1879 – 17.05.1960) prowadził kronikę rodziny

-  Martha Schneider   (23.07.1880 – 11.09.1956)

-  Alicja Schneider     (21.08.1882 – 26.07.1953)

-  Ella Schneider        (25.02.1884 – 07.03.1967)

-  Arthur Schneider    (19.09.1885 – 20.08.1924)

-  Hans Schneider      (11.03.1887 – 20.09.1961)

-  Olga Schneider       (06.02.1889 – 03.05.1963)

Pauline ze swoimi dziećmi 

rok 1899

        źródło: http://familytreemaker.genealogy.com/users/k/e/l/Nathalie-Keller/index.html

   Friedriech Schneider łącznie posiadał dwanaścioro dzieci, trójkę z pierwszego małżeństwa i dziewięcioro z drugiego. W tamtych czasach rodziny wielodzietne były normalnym zjawiskiem. Oprócz wychowywaniem dzieci zajmował się jeszcze swoim gospodarstwem oraz sprawami lokalnymi.  Bez wątpienia był ważną osobistością w Garnsee i okolicach. Przez 25 lat pełnił funkcję przewodniczącego społeczności Garnseedorf, wielokrotnie reprezentował ją na lokalnych uroczystościach. Między innymi na inauguracji dworca kolejowego w Garnsee w 1882 roku, co widać na poniższej fotografii.

                                źródło: "Kleine Weichsel-Zeitung"
                                             zbiory prywatne                            

Widok na jedną z ulic Garnseedorf

                     źródło: zbiory prywatne

   W 1899 roku w wieku 56 lat Friedriech Schneider zmarł na niedokrwistość. Ciekawostką jest to, iż w chwili śmierci ważył około 120 kilogramów także musiał być postawnej postury. Został pochowany na jednym z trzech cmentarzy w Garnsee obok swojej pierwszej żony Idy.  Najstarsza córka Ida Schneider otrzymała imię po zmarłej cioci. Ukończyła szkołę miejską w Garnsee z wyróżnieniem. Pięć lat po śmierci męża Pauline Schneider prawdopodobnie została zmuszona złą sytuacją ekonomiczną do sprzedaży swojego majątku w Garnseedorf.  Dnia 01.04.1904 roku wyjechała z trzema niezamężnymi córkami do Marienwerder, w którym to otworzyła własny sklep z pasmanterią, wyrobami bawełnianymi i wełnianymi które były własnoręcznie przez nie robionymi „Kunsthandwerk”. Ponadto w swojej ofercie handlowej posiadała sprzedaż gobelin. Ida objęła funkcję kierowniczą, a pozostałe dwie córki również pomagały w firmie. Uważały to za swój obowiązek pomóc mamie, która poświęciła połowę swojego życia na wychowanie swoich dzieci. Darzyły ją wielkim szacunkiem i uważały za wzór do naśladowania.  Mniej więcej w takich oto słowach Emil Schneider opisywał w kronice rodzinnej relacje mamy z córkami.

Reklama z książki adresowej 

1909 rok

                     źródło: Pomorska Biblioteka Cyfrowa


Po przeprowadzce w 1904 roku z Garnseedorf do Marienwerder zamieszkały i prowadziły swój sklep pasmanteryjny w lewej części kamienicy przy Marienburger Str. 3 (patrz na plan Starego Miasta). 

Plan Starego Miasta

                       źródło: zbiory prywatne

Widok na Marienburger Strasse

po prawej stronie zaznaczony sklep Pauline Schneider

rok 1918

                     źródło: reprint wydany przez A. i M. Barganowskich           

Podobne ujęcie jak wyżej

okres plebiscytu lipiec 1920 rok

                     źródło: Archiwum Miejskie Celle


   Pauline Schneider zmarła 26.11.1920 roku i została pochowana w Marienwerder. Firmę przejęła oczywiście najstarsza córka Ida. Do 1945 roku prowadziła sklep już sama, siostry powychodziły za mąż i wyjechały z Marienwerder.

Reklama z 1935 roku

                                źródło: zbiory prywatne

Ida Schneider przed wejściem do sklepu

w czasie obchodów 700 - lecia Miasta w 

1933 roku

(witryna sklepu jest przystrojona girlandami i chorągiewkami)

                                źródło: "Kleine Weichsel-Zeitung"

700 - lecia Miasta

3/5 czerwca 1933 roku

                               źródło: Archiwum Miejskie Celle

Widok na kamienice przy Marienburger Str. 3

(w kółku zaznaczony sklep Idy Schneider)

lata 30-ste XX w.

                               źródło: zbiory prywatne

   Dorothea Diederich (ur. Kerber) na łamach „Kleine Weichsel-Zeitung” tak oto wspomina wizyty u cioci Idy: „Pamiętam zakupy u ciotki Idy, często przebywało u niej jej rodzeństwo. Obok magazynu za sklepem znajdował się pokój, w którym odbywały się rodzinne spotkania”, „Moja mama w drodze do kościoła kupiła  mi i mojej siostrze szare rękawiczki z niebiesko-czerwonymi mankietami do noszenia na rękawach. To był prezent na Wigilię”.

Kamienica w której mieszkała i prowadziła swój sklep Ida Schneider została spalona w 1945 roku. 

                       źródło: zbiory prywatne

Obecnie

                                  źródło: zbiory prywatne

Ida nigdy nie wyszła za mąż, po wojnie zamieszkała w Stede koło Hamburga. Zmarła 02.03.1960 roku.

Większość rodziny Schneider obecnie mieszka w okolicach Berlina.

   Ciekawostką jest to, że rodzina Goerke mieszkała przez ponad 300 lat w okolicach Marienwerder,  w tym 200 lat w Gross Bandtken (po 1938 roku nastąpiła zmiana nazwy wsi na Pankendorf). Natomiast pierwsze zmianki o rodzinie Schneider pochodzą z pierwszej połowy XVIII wieku. Również zamieszkiwali okolice Marienwerder, np.: Dakau (Gdakowo,) Rothof (Czerwony Dwór), Weisshof (Biały Dwór), Gross Bandtken (Bądki), Garnseedorf (Wieś Gardejska), Marienwerder (Kwidzyn).

Do dnia dzisiejszego zachował się Dom rodzinny Goerke, który znajduje się w Gross Bandtken (Bądki)

                              źródło: zbiory prywatne

  Ponadto z powyższymi rodzinami były spokrewnione między innymi takie rodziny jak: Schumacher z Gross Bandtken i Ottochen (Otoczyn), Schmodde z Garnsee oraz Kerber z Garnsee i Marienwerder. Artur Kerber był fotografem i prowadził w Marienwerder Atelier przy Banhofstrasse 27.

Kwit bankowy w którego treści znajduje się 

nazwisko Frieda Schneider

(szwagierka Idy Schneider)

                                źródło: zbiory prywatne

Akt zgonu 

Eleonore Schumacher
(geboren Priebe)

                               źródło: zbiory prywatne

Plan katastralny wystawiony

na nazwisko Karl Schmodde

                               źródło: zbiory prywatne

Więcej informacji o krewnych Idy Schneider można znaleźć między innymi na stronie: Saga Rodu Goerke/Schneider