piątek, 18 maja 2012

Sklep odzieżowy - Julius Selbiger




      Julius Selbiger około 1925 roku przejął sklep z odzieżą męską od Otto Daberkowa, który to wyjechał z Marienwerder do Kolberg (Kołobrzeg). Mieścił się on w tym samym miejscu, czyli przy Marienburger Str. 51 (obecnie ul. Brat. Narodów). 




Plan Starego Miasta

                      źródło: zbiory prywatne
                    
                    1- Marienburger Str. 51



     Właścicielem lokalu przez cały czas był Otto, który wynajmował go Juliusowi. Przeglądając stare zdjęcia i plany starego miasta można wywnioskować, że XIX wieczna kamienica w której znajdował się sklep nie należała do największych. Była jedną z najmniejszych przy Marienburger Str., ale znajdowała się w samym centrum miasta przy największej ulicy handlowej. Pomiędzy Markt (Rynkiem) a Getreidemarkt (Targiem zbożowym, dziś ul. Targowa) co uatrakcyjniało prowadzenie w niej działalności.



Marienburger Str. 51

                     źródło: Archiwum Miejskie Celle




Marienburger Str. 51

                     źródło: reprint ze zbiorów A. i M. Barganowskich




Obecnie

                     źródło: zbiory prywatne



Selbiger w dalszym ciągu sprzedawał konfekcję męską i chłopięcą jak jego poprzednicy. Postanowił jednak rozszerzyć swój asortyment o sprzedaż konfekcji damskiej, bielizny oraz produkcję odzieży.



                     źródło: zbiory prywatne



Powyższą reklamę z 1925 roku można przetłumaczyć następująco: 


Julius Selbiger dawniej Otto Daberkow

 Kupujesz ode mnie bardzo korzystnie : 

ubrania, płaszcze wełniane, kombinezony, kurtki, spodnie dla Panów i chłopców 
Ubrania materiałowe, bluzki, lniane i wełniane towary, pościel, czyszczenie odzieży dla pań i panów. Trykotaż, fartuchy, wełna, kapelusze, czapki, krawaty 
Ponadto: garnitury dziewiarskie, kamizelki z dzianiny, kurtki sportowe, szale i czapki dziewiarskie, rękawice pończochy


A poniższą reklamę z 1927 roku można przetłumaczyć mniej więcej tak :


Julius Selbiger

Najpiękniejsze i w dodatku nie drogie
Ubrania, płaszcze, kurtki, spodnie, bielizna dla mężczyzn, młodzieńców i chłopców.
Eleganckie koszule kapelusze i czapki

Po okazaniu tej książki otrzymujesz 5 % rabatu na zakupy gotówkowe.

Garnitury dla chłopców z dzianiny, pulowery, swetry
Markowe hity dobre i warte ceny
Kurtki, kamizelki, swetry, odzież dla pań i dzieci


Reklama z książki o gospodarstwie domowym 
wydana w Marienwerder w 1927 r.


                  źródło: zbiory prywatne                 




Sam Selbiger mieszkał w kamienicy przy Bahnhofstrasse 25 (dziś ul. Chopina) i należał do gminy żydowskiej podobnie jak jego poprzednik Isydor Lipowski.




Kamienica przy Bahnhofstrasse 25

                      źródło: znalezione w sieci



      Kiedy dokładnie Julius Selbiger zakończył swój handel w Marienwerder? Tego nie jestem w stanie dokładnie ustalić. Jedno jest pewne, że w 1935 roku niema już po nim i jego sklepie śladu. Jak podaje książka adresowa z tego właśnie roku pod adresem Marienburger Str. 51 urzędował szewc Adolf Zander, a właścicielem był nadal Otto Daberkow (mała ciekawostka – w tym czasie w 16-sto tysięcznym Marienwerder było 29 szewców). Po 1935 roku  w tym miejscu swój sklep z kapeluszami i specjalnymi ozdobami damskimi prowadziła Viktoria Frank.


    Mimo kilku letniego funkcjonowania firmy Juliusa Selbigera w Marienwerder do dnia dzisiejszego zachowało się kilka pamiątek po nim:




Wieszaki firmowe:

                     źródło: zbiory prywatne



                                źródło: zbiory prywatne



                                źródło: zbiory prywatne



C.d.n.



wtorek, 8 maja 2012

Sklep odzieżowy - Otto Daberkow




   Otto Daberkow przejął sklep z konfekcją męską od Isydora Lipowskiego około 1912 roku. Jego hasła reklamowe brzmiały następująco: 

Pierwszy sklep z elegancką odzieżą męską gotową i szytą na miarę. Bardzo dobrze zaopatrzony we wszystkie artykuły garderoby męskiej . Najtańsze źródło chłopięcej odzieży. 



Reklama z 1912 r.

                               źródło: Pomorska Biblioteka Cyfrowa



Reklama z 1917 r.

                     źródło: Pomorska Biblioteka Cyfrowa



Reklama z 1921 r.

                               źródło: zbiory prywatne



Po kilku latach (przed 1917 rokiem) Daberkow zrezygnował z wynajmowanego lokalu przy Markt 19 i przeniósł się do nowego przy Marienburger Str. 51 (dziś ul Braterstwa Narodów), którego to zakupił od Idy i Rudolpha Dreier (sprzedawców wyrobów skórzanych). Ponadto rozszerzył swój asortyment o nowe artykuły: bieliznę, dzianiny, kapelusze, czapki i parasole. 



Plan Starego Miasta

                     źródło: zbiory prywatne

                     1- Sklep przy Markt 19 (Rynek)
                     2- Sklep przy Marienburger Str. 51



 Sklep przy Markt 19

                         źródło: znalezione w sieci



 Sklep przy Marienburger Str. 51,
1918 rok

                     źródło: Archiwum Miejskie Celle



 Sklep przy Marienburger Str. 51,
rok 1918

                     źródło: reprint ze zbiorów A. i M. Barganowskich



Obecnie 

                     fot. Ł. Rzepczyński



Reklama prasowa z adnotacją 
zmiany lokalu

                     źródło: zbiory prywatne



W 1917 roku sklep był już podłączony do sieci telefonicznej, co ułatwiało prowadzenie działalności właścicielowi. Między 1922 a 1924 rokiem Otto Derbakow wyjechał z Marienwerder i zamieszkał w Kolberg (Kołobrzeg). Jego sklep wydzierżawił Julius Selbiger, który to prowadził go już pod własnym szyldem.



Wieszaki firmowe

                     źródło: zbiory prywatne



                     źródło: zbiory prywatne



                     źródło: zbiory prywatne



                     źródło: zbiory prywatne



c.d.n.